بوک-ام۳ وایکینگ؛ سپر قدرتمند روسیه در برابر تهدیدات هوایی مدرن(+فیلم و عکس)

عصر ایران؛ مجله تصویری سلاح – سامانه موشکی پدافند هوایی بوک-ام۳ وایکینگ روسیه قادر به مقابله و بازدارندگی طیف گسترده ای از تهدیدات مدرن است.

آشنایی با سامانه بوک ام-۳ وایکینگ

به گفته تولیدکنندگان روسی، این سامانه نه تنها برای مقابله با گلوله های توپخانه مدرن و موشک های با دقت بالا، بلکه برای مقابله با هواپیماهای رادارگریز نیروی هوایی آمریکا مانند اف-۲۲ رپتور و اف-۳۵ لایتنینگ ۲ نیز طراحی شده است.

بوک-ام۳ وایکینگ جدیدترین تکامل از خانواده قدیمی سامانه های موشکی زمین به هوای بوک روسیه و نشان دهنده جهشی قابل توجه در قابلیت ها نسبت به مدل های پیشین خود است.

این پلتفرم پیشرفته که توسط الماز-انتی توسعه یافته است، برای خنثی سازی طیف گسترده ای از تهدیدات هوایی مدرن از جمله هواپیماهای رادارگریز، موشک های کروز، پهپادها و حتی موشک های بالستیک تاکتیکی طراحی شده است. این سامانه با ترکیب رادار، موشک و فناوری های فرماندهی پیشرفته، یک شبکه دفاع هوایی انعطاف پذیر و بسیار کشنده را تشکیل می دهد.

پرتابگر سامانه بوک ام-۳

در قلب سامانه موشکی بوک-ام۳، پرتابگر پیشرفته ۹ای۳۱۷ام قرار دارد که به شش موشک آماده پرتاب ۹ام۳۱۷ام مجهز است. این موشک ها دارای راداری فعال و سامانه های هدایت پیشرفته هستند که دقت بیشتر و توانایی درگیری با چندین هدف به طور همزمان را ارائه می کنند.

هر پرتابگر ۹ای۳۱۷ام می تواند به طور مستقل با شش هدف درگیر شود، که این پیشرفتی قابل توجه نسبت به مدل های پیشین بوک است. این سامانه همچنین دارای برد درگیری حداکثر تا ۴۵ کیلومتر برای موشک های کروز و بیش از ۷۰ کیلومتر برای هواپیماهای سنتی با ارتفاع درگیری تا ۳۵ کیلومتر است. این ویژگی ها به آن اجازه می دهند تا یک منطقه وسیع را پوشش دهد و با ماهیت بسیار پویای جنگ هوایی مدرن سازگار شود.

رادار به روز شده بوک ام-۳

مجموعه رادار بوک-ام۳ یکی دیگر از تفاوت های کلیدی آن است. این سامانه دارای راداری چند منظوره است با قابلیت تشخیص و ردیابی همزمان بیش از ۱۰۰ هدف هوایی است. این شامل تهدیداتی با سطح مقطع راداری پایین مانند جنگنده های رادارگریز می شود که چالش های قابل توجهی را برای سامانه های رادار سنتی ایجاد می کنند.

گزارش ها حاکی از آن است که بوک-ام۳ وایکینگ از یک رادار آرایه فازی به روز شده بهره می برد که احتمالا بر اساس پیشرفت های حاصل از برنامه های اس-۴۰۰ و اس-۵۰۰ روسیه شکل گرفته، و توانایی آن را در تشخیص و ردیابی اهدافی با قابلیت رصد دشوار مانند جنگنده های اف-۲۲ و اف-۳۵ افزایش می دهد.

این قابلیت با سامانه های پیشرفته اقدامات ضد الکترونیک تکمیل می شود که به آن اجازه می دهد در محیط هایی که با اقدامات جنگ الکترونیک اشباع شده اند، به طور مؤثر عمل کند.

سامانه ای با قابلیت تحرک بالا

تحرک بوک-ام۳ یک ویژگی حیاتی در درگیری های مدرن است. این سامانه روی شاسی دارای چرخ شنی سوار شده است و نسبت به فعالیت در طیف وسیعی از زمین ها از جمله محیط های ناهموار و خارج جاده ای اطمینان حاصل می کند. این قابلیت تحرک به آن اجازه می دهد تا به سرعت تغییر موقعیت دهد، پوشش انعطاف پذیری را فراهم کند و هدف قرار دادن آن را برای دشمنان دشوارتر کند.

افزون بر این، معماری ماژولار آن از ادغام با دیگر سامانه های پدافند هوایی مانند اس-۳۰۰ و اس-۴۰۰ پشتیبانی می کند و با ایجاد یک شبکه دفاع هوایی چند لایه کارایی کلی را افزایش می دهد.

ارتقا قابلیت های کنترل و فرماندهی سامانه

همچنین ارتقا قابل توجهی در قابلیت های فرماندهی و کنترل سامانه ایجاد شده است. بوک-ام۳ از یک مرکز فرماندهی خودکار استفاده می کند که داده ها را از چندین حسگر پردازش می کند و اهداف را بر اساس اولویت بندی تهدید به پرتابگرهای جداگانه اختصاص می دهد.

این سطح از اتوماسیون زمان واکنش را کاهش می دهد و کارایی رهگیری ها را افزایش می دهد. مرکز فرماندهی همچنین می تواند به سامانه دفاع هوایی یکپارچه روسیه (IADS) پیوند بخورد و داده های هدف را بین پلتفرم ها به اشتراک گذاشته و یک تصویر واحد از میدان نبرد ایجاد کند.

امکان شکار هواپیماهای رادارگریز

یکی از پر سر و صداترین قابلیت های بوک-ام۳ وایکینگ، توانایی ادعایی آن در مقابله با هواپیماهای رادارگریز است. در شرایطی که طراحی های رادارگریز غربی، مانند آنهایی که در جنگنده های اف-۲۲ و اف-۳۵ استفاده می شوند، به ترکیبی از سطح مقطع راداری پایین و جنگ الکترونیک برای فرار از تشخیص متکی هستند، اعتقاد بر این است که رادار چند باند و سامانه های ردیابی شبکه ای بوک-ام۳ این مزایا را کاهش می دهند.

با بهره برداری از داده های منابع متعدد، از جمله رادارهای زمینی، سامانه های هشدار زودهنگام هوایی و حتی دارایی های فضایی، بوک-ام۳ وایکینگ یک شبکه تشخیص جامع تر ایجاد می کند و نفوذ پلتفرم های رادارگریز به حریم هوایی محافظت شده را دشوارتر می کند.

مقابله با تهدید روزافزون پهپادها

این سامانه همچنین با در نظر گرفتن قابلیت های ضد پهپاد طراحی شده است که نشان دهنده نگرانی روزافزون ارتش های مدرن در مورد گسترش سامانه های بدون سرنشین است. بوک-ام۳ توانایی درگیر شدن با پهپادهای کوچک و کم ارتفاع را دارد که پروفایل های سطح مقطع راداری پایینی دارند.

بقا در میدان نبرد

در نهایت، بقا سنگ بنای طراحی بوک-ام۳ وایکینگ است. هر پرتابگر و واحد رادار به منبع تغذیه مخصوص به خود مجهز است و در صورت قطع ارتباط با سامانه گسترده تر، امکان فعالیت مستقل را دارد.

این تمرکززدایی، سامانه را در برابر تلاش های سرکوب، مانند حملات موشکی ضد رادار یا حملات سایبری، انعطاف پذیرتر می کند. افزون بر این، استفاده از تکنیک های استتار و فریب، توانایی سامانه را برای بقا در محیط های دشوار افزایش می دهد.

سخن پایانی

به طور خلاصه، بوک-ام۳ وایکینگ با ترکیب فناوری موشکی پیشرفته، قابلیت های راداری پیشرفته، تحرک قوی و سامانه های فرماندهی یکپارچه، یک پلتفرم دفاع هوایی قدرتمند را ارائه می دهد.

توانایی آن در مقابله با هواپیماهای رادارگریز، کار در محیط های الکترونیکی رقابتی و درگیری با طیف متنوعی از تهدیدات، اهمیت آن را در راهبرد دفاع هوایی مدرن روسیه برجسته می کند.

بوک-ام۳ وایکینگ نه تنها نشان دهنده تکامل خانواده بوک است، بلکه بازتاب دهنده روندهای گسترده تر در دفاع هوایی است، جایی که انعطاف پذیری، شبکه سازی و قابلیت های چندکاره به طور فزاینده ای مهم هستند.