چه ارتباطی بین بیماری کرون و کمبود ویتامین ب۱۲ وجود دارد؟

عصر ایران – بیماری کرون، نوعی بیماری التهابی روده (آی بی دی)، یک بیماری مادام العمر است که منجر به التهاب و تحریک دستگاه گوارش می شود. بیماری کرون به طور معمول روده کوچک و قسمت ابتدایی روده بزرگ را که مسئول جذب مواد مغذی مانند ویتامین ب۱۲ است، تحت تأثیر قرار می دهد.

ویتامین ب۱۲ به طور طبیعی در برخی غذاها وجود دارد و همچنین به عنوان مکمل غذایی نیز در دسترس است. این ویتامین نقش مهمی در عملکردهای مختلف بدن، از جمله رشد سیستم عصبی مرکزی، تشکیل گلبول های قرمز خون و سنتز دی ان ای ایفا می کند.

این مقاله توضیح می دهد که چرا فرد مبتلا به بیماری کرون ممکن است دچار کمبود ویتامین ب۱۲ شود و پزشکان چگونه می توانند آن را تشخیص دهند. همچنین به بررسی تشخیص، پیشگیری و معکوس کردن کمبود ویتامین ب۱۲ می پردازد.

کمبود ویتامین ب۱۲ در بیماری کرون

کمبود ویتامین ب۱۲ در افراد مبتلا به بیماری کرون شایع است. این بیماری به طور معمول ایلئوم، آخرین قسمت روده کوچک را که ویتامین ب۱۲ را جذب می کند، تحت تأثیر قرار می دهد.

برخی از افراد مبتلا به بیماری کرون ممکن است تحت عمل جراحی برداشتن قسمتی یا تمام ایلئوم قرار گیرند که جذب ویتامین ب۱۲ را دشوار می کند.

علائم هشدار دهنده کمبود ویتامین ب۱۲

فرد مبتلا به کمبود ویتامین ب۱۲ ممکن است علائمی مانند موارد زیر را نشان دهد:

خستگی

اسهال

سردرد

گلوسیت، تورم و التهاب زبان

زردی

خلق و خوی پایین

کمبود انرژی

کاهش وزن

بی حسی و سوزن سوزن شدن در دست ها و پاها

تغییرات رنگ پوست، مانند رنگ پریدگی در افرادی با پوست روشن و رنگ خاکستری در افرادی با پوست تیره

فرد مبتلا به کمبود ویتامین ب۱۲ همچنین ممکن است علائم عصبی مختلفی را تجربه کند، از جمله:

از دست دادن رفلکس های تاندون عمقی

دشواری در تمرکز

از دست دادن حافظه

تحریک پذیری

مشکلات تعادل و راه رفتن

اگر فردی هر یک از علائم فوق را تجربه کرد، باید به پزشک مراجعه کند. پزشک می تواند دیگر دلایل احتمالی علائم را رد کند.

تشخیص

پزشک به طور معمول فرآیند تشخیص را با پرسش در مورد علائم و سابقه پزشکی فرد و سپس انجام معاینه فیزیکی آغاز می کند.

اگر فرد دچار مشکل تمرکز یا هر گونه گزگز یا بی حسی در دست یا پاهای خود باشد، ممکن است یک معاینه عصبی نیز انجام شود.

آزمایش خون

متخصصان مراقبت های بهداشتی برای تأیید تشخیص، آزمایشات آزمایشگاهی را تجویز می کنند.

آزمایشات اولیه خون ممکن است شامل شمارش کامل خون (سی بی سی) برای بررسی کم خونی باشد.

سطح ویتامین ب۱۲ کمتر از ۲۰۰ پیکوگرم در میلی لیتر نشان دهنده کمبود است. آزمایش سی بی سی احتمالاً کاهش هموگلوبین و هماتوکریت را در فرد مبتلا به کمبود ویتامین ب۱۲ نشان می دهد.

اگر سطح ویتامین ب۱۲ فرد نامشخص باقی ماند، پزشک ممکن است آزمایشات دیگری مانند آزمایش خون اسید متیل مالونیک (ام ام ای) را تجویز کند. این آزمایش سطح ام ام ای در خون را اندازه گیری می کند که بدن در حین متابولیسم تولید می کند. ویتامین ب۱۲ در متابولیسم نقش دارد. از این رو، اگر بدن دچار کمبود ویتامین ب۱۲ باشد، سطح ام ام ای احتمالاً افزایش می یابد.

نوع دیگری از آزمایش، آزمایش هموسیستئین است که سطح اسید آمینه ای به نام هموسیستئین را در خون اندازه گیری می کند. ویتامین ب۱۲ هموسیستئین را تجزیه می کند تا اجزایی را تولید کند که بدن از آنها استفاده می کند. کمبود ویتامین ب۱۲ احتمالاً منجر به افزایش سطح هموسیستئین در خون می شود.

معکوس کردن کمبود ویتامین ب۱۲

فرد می تواند برای پیشگیری یا حتی معکوس کردن کمبود ویتامین ب۱۲ اقداماتی انجام دهد.

مکمل ها

بنابر اعلام دفتر مکمل های غذایی آمریکا، مقدار توصیه شده روزانه ویتامین ب۱۲ برای افراد بالای ۱۸ سال ۲.۴ میکروگرم است.

ویتامین ب۱۲ در دوزهای مختلف در مکمل ها موجود است. این مکمل ها یا حاوی ویتامین ب۱۲ به تنهایی یا ترکیبی از ویتامین های ب-کمپلکس هستند.

مکمل هایی که فقط حاوی ویتامین ب۱۲ هستند، دارای دوزهایی در محدوده ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ میکروگرم هستند. در مقابل، مکمل هایی که حاوی چندین ویتامین ب-کمپلکس هستند، ۵۰ تا ۵۰۰ میکروگرم ویتامین ب۱۲ را فراهم می کنند.

این مکمل ها به طور معمول نیازی به نسخه ندارند و افراد می توانند آنها را بدون نسخه در سوپرمارکت ها یا داروخانه ها خریداری کنند. ویتامین ب۱۲ همچنین به شکل قرص و نمونه های زیرزبانی موجود است. با این حال، فرد پیش از مصرف آن باید با پزشک مشورت کند تا از دوز مناسب اطمینان حاصل کند.

تزریق

فردی که دچار کمبود شدید ویتامین ب۱۲ یا مشکل جذب این ویتامین است، ممکن است به تزریق ویتامین ب۱۲ نیاز داشته باشد. این تزریق که پزشکان آن را در عضله انجام می دهند، به طور معمول حاوی ویتامین ب۱۲ به عنوان سیانوکبالامین یا هیدروکسوکبالامین است.

در یک مطالعه در سال ۲۰۱۹، شرکت کنندگان مبتلا به بیماری کرون بهبود علائم خود را اندکی پس از دریافت تزریق ویتامین ب۱۲ گزارش کردند.

چگونه ویتامین ب۱۲ را در رژیم غذایی خود بگنجانیم

یک فرد همچنین می تواند با رعایت رژیم غذایی سرشار از ویتامین ب۱۲، دریافت این ویتامین را افزایش دهد. از جمله این غذاها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

جگر گاو

گوشت گاو

 

غذاهای دریایی، مانند:

صدف

ماهی تن

ماهی سالمون

 

غلات صبحانه غنی شده

 

لبنیات، مانند:

شیر

ماست

پنیر

 

سبزیجات، مانند:

کاهو

مارچوبه

اسفناج

سبزیجات برگ سبز تیره

دلایل دیگر کمبود ویتامین ب۱۲

دیگر دلایل احتمالی کمبود ویتامین ب۱۲ عبارتند از:

کم خونی پرنیشیوز

مصرف طولانی مدت برخی داروها، مانند متفورمین

پیروی از یک رژیم غذایی وگان یا گیاهخواری

برخی عفونت ها، مانند عفونت با کرم نواری  Diphyllobothrium latum

بیماری سلیاک

سن بالا

مصرف زیاد الکل

مکمل های دیگر برای بیماری کرون

ممکن است مکمل های غذایی دیگری نیز برای فرد مبتلا به بیماری کرون مفید باشند. این مکمل ها می توانند به اطمینان از دریافت مقدار مناسبی از ویتامین ها و مواد مغذی، به ویژه اگر فرد به اندازه کافی از طریق رژیم غذایی جذب نمی کند، کمک کنند.

برخی از مکمل هایی که ممکن است برای فرد مبتلا به بیماری کرون مفید باشند، عبارتند از:

کلسیم

اسید فولیک

آهن

ویتامین آ

ویتامین د

ویتامین ئی

ویتامین کا

روی

سوالات متداول

در ادامه پاسخ برخی سوالات متداول در مورد کمبود ب۱۲ ارائه شده است.

آیا بیماری کرون می تواند باعث کمبود ب۱۲ شود؟

بیماری کرون به طور معمول ایلئوم، آخرین قسمت روده کوچک که ویتامین ب۱۲ را جذب می کند، تحت تأثیر قرار می دهد. این نیز می تواند منجر به کمبود ب۱۲ شود.

شایع ترین کمبود ویتامین در بیماری کرون چیست؟

کمبودهای شایع در بیماری های التهابی روده شامل کلسیم، ب۱۲، ویتامین د، فولات و آهن است.

یک فرد مبتلا به بیماری کرون باید چقدر ویتامین ب۱۲ مصرف کند؟

برای افراد مبتلا به بیماری کرون دوز بالای ۱۰۰۰ میکروگرم ب۱۲ می تواند به بهبود کمبود کمک کند.

کدام بیماری خود ایمنی می تواند موجب کاهش ویتامین ب۱۲ شود؟

کم خونی پرنیشیوز یک بیماری خود ایمنی نادر است که می تواند منجر به کاهش سطح ویتامین ب۱۲ شود.

به هیچ عنوان بدون تشخیص پزشک اقدام به تزریق یا مصرف دائمی مکمل های خانواده ب نکنید.