۲۰۲۴، سالی فراموشنشدنی برای ایلان ماسک؛ از بازیابی بوستر سوپرهوی تا ثروت ۴۰۰ میلیارد دلاری
در سال ۲۰۲۴ اتفاقات بسیاری در دنیای فناوری رخ داد که شاید کمتر کسی تصورش را میکرد، از استعفای مدیرعامل اینتل گرفته تا رکوردشکنی بیتکوین؛ اما این سال پرفرازونشیب بدون شک برای ثروتمندترین مرد جهان، سالی استثنایی و فراموشنشدنی بود.
ایلان ماسک بهعنوان مدیرعامل شرکتهای تسلا، اسپیس ایکس، xAI و نورالینک، توانست کسبوکارهایش را سوددهی بیسابقهای برساند؛ بهطوریکه ثروت خالص ایلان ماسک برای نخستین بار از ۴۵۰ میلیارد دلار فراتر رفت و اختلافی ۲۰۰ میلیارد دلاری را بین او و دومین مرد ثروتمند جهان یعنی جف بیزوس، ایجاد کرد.
اما چیزی که شاید از همهچیز مهمتر باشد، موفقیت سیاسی ایلان ماسک در سال ۲۰۲۴ است. ماسک در انتخابات اخیر ایالات متحده از ثروت و نفوذ خود بیشترین استفاده را برد تا کاندیدای مورد علاقهاش، دونالد ترامپ، بار دیگر به قدرت برسد.
ایلان ماسک پس از سرمایهگذاریهای بسیار زیاد در کمپینهای انتخاباتی ترامپ، اکنون بهعنوان یکی از نزدیکترین مشاوران او، آماده است تا فضای سیاسی ایالات متحده را در سال ۲۰۲۵ متحول کند.
ناگفته نماند که ماسک با وجود موفقیتهای پیدرپی، در پلتفرم تحت مدیریتیش یعنی ایکس، بهخوبیِ سایر کسبوکارها عمل نکرده است. خرید ۴۴ میلیارد دلاری ایلان ماسک و سیاستهایش در پلتفرم محبوب توییتر سابق، این شبکهی اجتماعی را به جایی رساند که بسیاری از کاربران و تبلیغکنندگان، از آن گریختهاند.
در ادامهی مقاله، نگاهی به اقدامات ایلان ماسک در سال ۲۰۲۴ خواهیم داشت.
تسلا، هوش مصنوعی و آیندهای روشن
سهام تسلا با افزایش ۸۵ درصدی در سال ۲۰۲۴، ارزش بازار این شرکت سازندهی خودروهای برقی را برای اولین بار به ۱٫۴ تریلیون دلار رساند. البته ارزش سهام تسلا پس از مدتی کمی کاهش یافت، اما همچنان نزدیک به همان رکورد تاریخی، معامله میشود.
ایلان ماسک امیدوار است در دولت ترامپ قوانین سختگیرانه دست از سر تسلا بردارند
تسلا در سال ۲۰۲۴ با بهرهگیری بیشتر از هوش مصنوعی در تولید خودروهای خودران و رباتهای انساننما، توانست به موفقیتی چشمگیر برسد و فاصلهاش با رقبا را تا حد ممکن افزایش دهد. اقتصاد باثبات ایالات متحده و کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو، از عوامل دیگر موفقیت تسلا بهشمار میآیند.
تسلا در سال ۲۰۲۴، حدود چهار ماه پیش از جاهطلبانهترین پروژهی خود یعنی سایبرکب رونمایی کرد. سایبرکب در نگاه اول بسیار شبیه به وانت سایبرتراک به نظر میرسد، اما مشخصات متفاوتی دارد.
سایبرکب جنجالی تسلا اولین خودرو کاملاً خودران بدون فرمان و پدال است و به راننده نیاز ندارد، اما برای کسب مجوز از نهادهای رگولاتوری هنوز راه زیادی را در پیش دارد؛ اگرچه ایلان ماسک برای ثابت کردن اینکه بهزودی سایبرکب را در خیابانها خواهیم دید، بهجای یک مدل آزمایشی، ۲۰ عدد از این خودرو را رونمایی کرد.
پویش پورمحمد
میتوان متصور بود که تسلا در سال ۲۰۲۵ حتی روزهای بهتری را نیز تجربه خواهد کرد؛ زیرا اگر روابط ماسک و ترامپ همینگونه باقی بماند، کسبوکارهای مختلف ماسک احتمالاً از شر قوانین سختگیرانه رها و با بستههای کمک مالی دولتی و معافیت مالیاتی روبهرو خواهند شد.
چاپستیکهای غولپیکر؛ اسپیسایکس در مدار موفقیت
ارزش بازار اسپیس ایکس در پایان سال پیش ۱۸۰ میلیارد دلار بود و اکنون که در آستانهی ورود به سال ۲۰۲۵ هستیم، به ۳۸۰ میلیارد دلار رسیده است؛ یعنی تقریباً دوبرابرِ افزایش نسبت به سال گذشته.
اسپیس ایکس در سال ۲۰۲۴ موفقیتهای بسیاری به دست آورد که به سرمایهگذاری بیشتر سهامداران ختم شد، اما موفقترین اقدام آن بیشک بازیابی سوپرهوی، بوستر عظیم مرحلهی اول استارشیپ در محل پرتاب بود.
مهمترین موفقیت اسپیس ایکس در سال ۲۰۲۴، بازیابی بوستر سوپرهوی بود
اسپیس ایکس در روز یکشنبه، ۲۲ مهر، بزرگترین موشک دنیا یعنی استارشیپ را برای پنجمین بار پرتاب کرد، سپس بوستر سوپرهوی توانست خود را به جایگاه پرتاب هدایت کند؛ پس از آن، دو بازوی مکانیکی یا به اصطلاح «چاپستیکها» متصل به برج پرتاب، سوپرهوی را در هوا گرفتند. میلیونها نفر در سراسر دنیا این آزمایش خیرهکننده را بهصورت زنده تماشا کردند.
بازگشت به قله؛ ثروت ماسک به رکوردی تاریخی رسید
ثروت ایلان ماسک در سال ۲۰۲۴ با فراز و فرودهای زیادی مواجه شد. در بهار امسال، با افت سهام تسلا، ثروت خالص ماسک به کمتر از ۱۷۰ میلیارد دلار رسید و سپس موفقیتهای پیدرپی تسلا و افزایش ارزش بازار اسپیس ایکس، این عدد ۳۰۰ میلیارد دلار افزایش یافت و به عدد بیسابقهی ۴۸۶ میلیارد دلار رسید.
یکی از عوامل افزایش سریع ثروت ایلان ماسک، شرکت هوش مصنوعی xAI است که ماسک آن را در جولای ۲۰۲۳ تأسیس کرد؛ شرکتی که در مدتی کوتاه به ارزش بازار ۵۰ میلیارد دلاری رسید. شرکت سازندهی چتبات Grok اکنون بهاندازهی شرکت Monster Beverage ارزش دارد.
ملیکا طاهرانپور
ایکس؛ آزادی بیان به قیمت فرار تبلیغکنندگان
ارزیابی وضعیت پلتفرم توییتر که ایلان ماسک آن را در سال ۲۰۲۲ خریداری کرد و نامش را به ایکس تغییر داد، کار آسانی نیست؛ اگرچه براساس دادههای ماهانهی Fidelity، میتوان گفت که ارزش سهام ایکس از زمان خرید ایلان ماسک، بهشدت کاهش یافته است.
پلتفرم ایکس به نردبانی برای ورود به بلواسکای تبدیل شده است
ماسک با خرید توییتر، سیاستهای عجیبی مانند اخراج بخش بزرگی از نیروی کار را در پیش گرفت و سپس به بهانهی حمایت از آزادی بیان، سیاستهای محتوایی پلتفرم تحتنظر خود را تغییر داد که همین باعث خروج تبلیغکنندگان و درنتیجه افت درآمدهای ایکس شد.
اقدام اخیر ماسک که موجب مهاجرت بسیاری از کاربران ایکس به بلواسکای شد، تغییر سازوکار بلاک کردن بود که اعتراض کاربران را برانگیخت. اگرچه به نظر میرسد ماسک از نحوهی عملکردش در ایکس راضی است و میگوید این پلتفرم تقریباً یک میلیارد کاربر فعال دارد، اما نباید نادیده گرفت که ۴۰ درصد کاربران ایکس فقط در هنگام رویدادهای بزرگ جهانی به آن سر میزنند.
دلارهای ماسک و پیروزی ترامپ: آغاز دور تازهی سیاست آمریکا
ایلان ماسک بزرگترین حامی مالی کمپینهای دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴ بود. او بیش از ۲۷۰ میلیون دلار را صرف حمایت از ترامپ، تبلیغات علیه دموکراتها و ترویج دیدگاههای جمهوریخواهان کرد.
خدیجه طولابی
پس از پیروزی ترامپ، نقش پررنگ ایلان ماسک در آیندهی سیاسی آمریکا هنگامی نمایان شد که ترامپ اعلام کرد ماسک هدایت وزارتخانهی تازهتأسیس بهرهوری دولت (DOGE) را بهعهده خواهد گرفت.
جالب اینکه در دورهی ریاستجمهوری قبلی ترامپ، ارتباط او با میلیاردر جنجالی آمریکایی چندان چنگی به دل نمیزد؛ زیرا دیدگاههای ترامپ دربارهی خودروهای برقی و تغییرات اقلیمی برای ماسک قابل پذیرش نبود، اما اکنون به نظر میرسد منفعت هردو آنها در گرو همراهی با یکدیگر است و آینده طور دیگری رقم خواهد خورد.
ایمپلنتهای معجزهآسا؛ نورالینک در خدمت بشریت؟
نورالینک، شرکت نوروتکنولوژی ایلان ماسک، سه سال پیش ارزش بازاری نزدیک به ۲ میلیارد دلار داشت، اما در تابستان امسال ارزش آن حدود ۸ میلیارد دلار برآورد شده است.
نورالینک در سال ۲۰۲۳ مجوز کاشت تراشه در مغز انسان را از سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) دریافت کرد و ایلان ماسک کمی بعد از آن اعلام کرد که نورالینک اولین ایمپلنت خود با نام تلهپاتی را مغز یک داوطلب انسانی کمتوان، کار گذاشته است. ویدیویی از داوطلب مذکور نشان داد که او با استفاده از تراشهی نورالینک میتواند بازی ویدیویی انجام دهد و در شبکههای اجتماعی پست منتشر کند.
کسبوکار نورالینک ایلان ماسک در ابتدای تأسیس با استقبال خوبی مواجه نشد. از وعدههای کنترل مغز انسان و کار با کامپیوتر بدون نیاز به حرکت گرفته تا اخبار کشته شدن میمونها بهدلیل آزمایشهای نورالینک؛ هیچچیزِ این کسبوکار «انسانی» به نظر نمیرسید، اما ماسک روی وعدههایش پافشاری کرد و نورالینک را به جلو هدایت کرد.
خدیجه طولابی
هدف ماسک از تأسیس نورالینک در ۲۰۱۶ و ساخت ایمپلنتهای کاشتنی در مغز، بهگفتهی خودش «همزیستی مغز انسان با هوش مصنوعی» است؛ اما اینکه این هدف چقدر واقعی و چقدر شدنی باشد، همچنان مشخص نیست.
ایلان ماسک با گسترش فعالیتهایش از خودروهای الکتریکی، کاوشهای فضایی تا کنترل مغز انسان و ورود جدی به عرصهی سیاست ایالات متحده، ثابت کرده است که برای تحقق اهدافش به هر قماری دست میزند.
او درحالحاضر بهعنوان ثروتمندترین فرد دنیا، صاحب چند شرکت مطرح و مهم و فردی تأثیرگذار در دولت ترامپ، میتواند با هر تصمیمش جهان را تکان دهد. اکنون باید منتظر بمانیم و ببینیم تصمیمات جسورانهی ماسک و مسیر پرشتاب موفقیتش، در نهایت برای خود او و شاید آیندهی جهان، چه چشماندازی را رقم خواهد زد.